SÜRGÜCÜ PİR İSA ZİYARETİ

Pir İsa Ziyareti, Mardin ili, Savur ilçesine 15km uzaklıktaki Sürgücü (Ewina) Mahallesi’nde yer almaktadır. Hicaz’a giden Hacı Abdullah Bey rüyasında Sürgücülü Piri İsa’yı görmüştür. Hacı Abdullah Bey, Hac vazifesini yerine getirdikten sonra 1823 yılında Pir İsa için bir kubbe ve mescit yaptırmıştır. Hz Ebubekir’in soyundan gelen Pir İsa, Dört Halife Dönemi’nden sonra Sürgücü’ye göç etmiştir. Pir İsa, Sürgücü halkı tarafından saygı duyulan bir âlimdir (1). Dikdörtgen planlı bir alana oturtulan ziyaret, türbe, mescit ve avludan oluşmaktadır. Kesme taştan inşa edilen yapının, ortasında bulunan çapraz tonozlu eyvanın batısında 0,73m genişliğinde 1,11m derinliğinde ve 1,66m yüksekliğindeki açıklıktan türbe alanına geçilmektedir. Türbe, doğu-batı yönünde 3,60m, kuzey-güney yönünde 10,20m ölçülerinde ve dikdörtgen planlıdır. Beşik tonozlu ve üzeri düz dam şeklinde yapılan türbede, Pir İsa ve oğullarına ait olmak üzere toplamda 3 adet mezar bulunmaktadır. Türbenin güneyinde 0,67m genişliğinde 0,53m derinliğinde 1,33m yüksekliğinde mihrap yer almaktadır. Türbe alanında dikdörtgen formlu mazgal pencere açıklıkları bulunmaktadır. Eyvanın doğusunda, 0,66m genişliğinde, 1,15m derinliğinde ve 1,40m yüksekliğindeki açıklıktan mescide geçilmektedir. Kare planlı mescit, 2,70x2,70m ölçülerindedir. Mescidin güneyinde, 0,38m genişliğinde, 0,45m derinliğinde ve 0,67m yükseklinde küçük mihrap nişi yer almaktadır. Mescidin üzeri kubbe ile kapatılmış olup, kubbeye geçişlerde tromplardan yararlanmıştır. Ziyaret alanının güneyinde, doğu-batı doğrultusunda 7,75m, kuzey-güney doğrultusunda 7,85m ölçülerimdeki kare planlı avlu bulunmaktadır. Girişi batı yönünde yer alan avluda, 2 adet mezar ve depo bulunmaktadır. Üst örtünün döşeme kısmında betonarme malzeme kullanılmıştır. Ayrıca avlunun üst örtüsünün bir bölümü , metal trapes saç ile kapatılmıştır. Avluda yer alan depo, sonradan betonarmeden inşa edilmiştir. Yakın zamanda restorasyon geçiren yapının iç mekân, eyvan ve dış cephe yüzeylerine çimento esaslı sıva ile boya uygulanmıştır. Sıva ve boyalarda kısmı çatlaklar ile rutubetlenmeler görülmektedir.